پایگاه تخصصی سیاست بین الملل (  INPO  )‌

کشورهای اسلامی و دیوان کیفری بین المللی

پژوهشگر: امیر مقامی

چکیده:

در این مقاله عضویت شانزده کشور عضو سازمان کنفرانس اسلامی در دیوان کیفری بین المللی و ادامه تردیدهای بیش از 40 کشور اسلامی دیگر که حدود یک ششم جمعیت جهان را تشکیل می دهند برای عضویت در این نهاد قضایی کیفری بین المللی، مورد توجه قرار گرفته است. این در حالیست که اکنون بیش از نیمی از کشورها عضو دیوان شده اند و بخش عمده ای از روند جهانی شدن حقوق کیفری در این دیوان روی می دهد که دوری از آن می تواند در آینده تبعات حقوقی برای کشورهایی که در جریان آن حضور فعالی نداشته اند ایجاد نماید.

ساختار و آئين دادرسی دادگاه اروپايي حقوق بشر

 مترجم: احسان زررخ

مقدمه

حقوق بشر و مباحث مرتبط با آن از جمله مسائلی هستند که امروزه در سرتاسر جهان بسيار به آنها پرداخته می شود و حتی شاهد وجود مجلات تخصصی در اين موضوع در دانشگاه ها معتبر جهان هستيم. در نوشتار حاضر نگارنده به بررسی يکی از نمونه های خوب در رابطه با اجرای قوانين مرتبط با حقوق بشر است.دادگاه اروپايي حقوق بشر که شايد بتوان آن را اولين نمونه اين نوع محاکم در جهان دانست، که خود سبب شکل گيری محاکمی مشابه در اروپا و افريقا شده است.

منقدان هانتینگتون

محمد صادقی

هانتینگتون در نگاهی متفاوت به شرایط جهان به نوع جدیدی از برخوردها می پردازد و این برخوردها را در اختلافات تمدنی جست وجو می کند. وی نظریه اش را با محورهایی چون روند آینده درگیری ها، سرشت تمدن ها، خطوط گسل میان تمدن ها، صف بندی تمدنی، غرب در برابر سایرین، پیوند اسلامی- کنفوسیوسی و برخورد تمدن ها و پیامدهای آن برای غرب پیگیری کرده، تمدن های زنده دنیا را به هشت تمدن بزرگ تقسیم می کند و با مشخص کردن خطوط گسل میان تمدن ها از زلزله یی شدید در تقابل تمدن ها خبر داده، نظریه برخورد تمدن ها را مطرح می کند.

رشد فقر در جهان

سید عبدالمجید زواری

رهبران جهان در جریان اجلاس هزاره ملل متحد در سپتامبر 2000(شهریور 1379) سلسله اهداف معین و زمانبندی شده ای را برای مبارزه با فقر ، گرسنگی ، بیماری ، بی سوادی ، تبعیض بر علیه زنان و فرسایش محیط زیست مورد توافق قرار دادند.این اهداف كه هم اكنون در بطن دستور كار جهانی قرار دارند " اهداف توسعه جهانی" (MDG) نام گرفته اند. رهبران جهان همچنین در اعلامیه اجلاس سران هزاره چگونگی ادامه تلاش متمركزتر در زمینه حقوق بشر ، حكومت مداری مطلوب ، مردم سالاری و نیز پیشگیری از درگیری و برقراری صلح را به اجماع مورد تاكید قرار دادند. همه 191 دولت عضو ملل متحد متعهد شده اند تا سال 2015 به اهداف زیر در كشورهای خود دست یابند.
1- ریشه كنی فقر و گرسنگی شدید
2- دستیابی به آموزش ابتدایی همگانی
3- ترغیب برابری جنسیتی و توانمند سازی زنان
4- كاهش مرگ و میر كودكان
5- بهبود وضعیت بهداشت مادران
6- مبارزه با ایدز ، مالاریا و دیگر بیماری ها
7- تضمین پایداری محیط زیست
8- ایجاد مشاركت جهانی در راستای توسعه

حجت الله كريمي
 
    مساله اساسي كه اين مقاله درصدد تبيين آن است مشاركت ضعيف ايران در اقتصاد جهاني است، زيرا از ديدگاه نويسنده، جمهوري اسلامي ايران با وجود داشتن مزيت هاي بسياري در زمينه هاي مختلف اقتصادي، اجتماعي و طبيعي در مقايسه با بسياري از كشورهاي در حال توسعه از پايين ترين نرخ رشد اقتصادي، تورم دورقمي و گاه تا 50 درصد، نرخ بيكاري بالا، پايين بودن و رو به نزول بودن درآمد سرانه و... طي دو دهه اخير برخوردار بوده است در حالي كه بسياري از كشورهاي در حال توسعه همانند كره جنوبي، اندونزي، تايلند، تركيه و... توانستند با اتخاذ مواضع اصولي، منطقي حجم سرمايه گذاري را در چرخه توليد بالاببرند و به اين وسيله ضمن حل بسياري از مشكلات اقتصادي خود، به واسطه رشد سرمايه گذاري مستقيم خارجي و صادرات در اقتصاد ليبرال جهاني مشاركت موثري داشته باشند.

مذاکرات صلح اعراب و اسرائیل

مذاکرات صلح اعراب و اسرائیل این روزها لحظات تلخی را می‌گذراند. اگر چه در گذشته 40 ساله این مذاکرات هیچگاه گفت و گوهای دو طرف به هیچ نتیجه‌ای نرسید اما لا اقل فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها مدت به مدت پشت میز مذاکرات می‌نشستند و ظاهر قضیه را حفظ می‌کردند و چشم امید به چشمان هم داشتند تا شاید بارقه امیدی در چشمانشان پدید آید و راهی برای برون رفت پیدا شود. اما این بار با روی کار آمدن دولت تندروی نتانیاهو این اتفاق هم نیفتاده است. اسرائیل به ساخت شهرک‌سازی‌ها ادامه می‌دهد، معاهدات بین‌المللی را به راحتی زیر پا می‌گذارد و برای مذاکره با فلسطینیان از اصولشان می‌گذرد و برایشان شرط و شروط تعیین می‌کند.

اوپك با هدف وحدت بخشيدن و هماهنگ كردن سياست‌هاي نفتي كشورهاي عضو تشكيل شد. اوپك (opec) مخفف نام انگليسي سازمان كشورهاي صادركننده نفت (Organization of petroleum Exporting Counteries) است كه در كنفرانسي كه طي روزهاي ۱۰ تا ۱۴ سپتامبر سال ۱۹۶۰ در بغداد با حضور نمايندگان كشورهاي ايران، عراق، كويت، عربستان سعودي و ونزوئلا برگزار شد بنيان گذاشته شد.بعداً با پيوستن كشورهاي قطر (سال ۱۹۶۱)، اندونزي (۱۹۶۲)، ليبي (۱۹۶۲)، امارات متحده عربي (۱۹۶۷)، الجزاير (۱۹۶۹)، نيجريه (۱۹۷۱)، اكوادور (۱۹۷۳) و گابن (۱۹۷۵) اعضاي اوپك به ۱۳ كشور افزايش يافت.

اتحاديه آفريقا (AFRICAN UNION)

اتحاديه آفريقا (AFRICAN UNION) از جمله واژه‌هاي جديدي است كه از اوايل قرن بيست ويكم وارد ادبيات مناسبات سياسي جهان شده است اتحاديه آفريقا در واقع نهاد جايگزين سازمان وحدت آفريقا (Organization Of African Unity) است كه در حال حاضر 53 كشور قاره آفريقا عضو آن هستند.

مفهوم دیپلماسی (Diplomacy)

واژه "ديپلماسي"به معني هدايت روابط بين افراد، گروه‌ها و ملت‌ها از جمله واژه‌هاي سياسي مورد استفاده در عرصه مناسبات بين‌المللي است . ديپلماسي (Diplomacy) در كاربرد رسمي خود عمدتاً به ديپلماسي بين‌المللي كه هدايت روابط بين المللي از طريق ديدار و گفت وگوهاي ديپلمات هاي رسمي است اشاره دارد.

مفهوم ميانجيگري از جمله مفاهيم سياسي است كه در زمينه حل و فصل اختلافات و منازعات افراد، گروهها و كشورها مورد استفاده قرار مي گيرد. معني لغوي واژه "ميانجيگري" (Mediation) وساطت بين دو يا چند طرف است. از نظر اصطلاحي يكي از شيوه هاي سياسي- ديپلماتيك حل و فصل مسالمت آميز اختلافات است كه در آن طرف ثالث كه معمولاً  يك كشور، يك سازمان بين المللي و يا يك شخصيت معروف بين المللي است به منظور پايان دادن و يا كاهش مناقشه بين دو طرف درگير اعم از دو كشور يا بين دولت مركزي با گروههاي مخالف آن مداخله مي كند و به طور دوستانه موضوعات مورد مذاكره بين آنها را پيشنهاد مي كند.

مفوم  ان پی تی  (NPT)

"ان پي تي" (NPT) از جمله واژه‌هاي سياسي است كه به كرات در محافل رسانه‌اي و سياسي جهان مورد استفاده قرار مي‌گيرد. "ان.پي.تي" مخفف نام انگليسي "معاهده منع گسترش هسته‌اي" (Nuclear Non- Proliferation Treaty) است.

طبقه بندی نظریه ها در روابط بین الملل

ای اچ کار و به تبع او تقریبا همه نظریه پردازان واقعگرا نظریه های روابط بین الملل را به دو گروه اصلی واقعگرا[1] و آرمانگرا [2] تقسیم می کنند. مارتین وایت معتقد است که می توان سه سنت نظری در روابط بین الملل تشخیص داد : واقعگرایی یا سنت ماکیاولی ، انقلابی گری [3] یا سنت کانتی و خردگرایی [4] یا سنت گروسیوسی که راهی میانه در بین دو سنت است

از اواخر دههء 1960 و در دههء 1970 در ویژگیهای اصلی نظام بین المللی تغییراتی ایجاد شد که شاخصهء آن عبارت از پیچیدگی و روابط متعدد و متداخل در کشاکش همکاری بود.در این زمان اتحادهای واقع در جنگ سرد بر اثر تنش زادیی کمرنگ شده و مسائل جدیدی مخصوصا مسائل اقتصادی ، سیاسی شده بودند. از این رو ادوارد مورس در باب وابستگی متقابل ، جوزف نای و رابرت کیون در کتاب قدرت و وابستگی متقابل و ریچارد کوپر در مقالاتش در باب وابستگی متقابل اقتصادی در جهت ارائهء نظریه نوینی در باب مسائل بین المللی برآمدند. آنها تلاش کردند که بتوانند آسیب پذیری دولتها و جوامع دنیا را در برابر حوادث و جریاناتی که در قلمرو دیگر کشورها رخ می دهند و تاثیر آن بر روابط بین الملل را نشان دهند.

 نظریه وابستگی متقابل ریشه در طرز تفکر انتر ناسیونالیستی دارد وریشه فکری متاخر این نظریه را می توان در مطالعات مربوط به همگرایی منطقه ای یافت.نظریه پردازان وابستگی متقابل بسیاری از نگرشهای مربوط به نظریه همگرایی منطقه ای را به طیفی از مسائلی که به وابستگی متقابل اقتصادی بین الملل مربوط می شود- و در دهه 1970 مطرح شد - گسترش دادند.این نظریه جزء نظراتی است که در راستای پیوند دو سطح تحلیل خرد و کلان مطرح شده است. مفاهیم بنیادین وابستگی متقابل را می توان شامل وابستگی متقابل ،قدرت حساسیت ، آسیب پذیری، هزینه ، تقارن و عدم تقارن دانست که جا دارد حدود و ثغور مفهومی شان بر اساس نوشته های نظریه پردازان وابستگی متقابل تشریح شود

معرفی کتاب "تحول در نظریه های روابط بین الملل"

کتاب "تحول در نظریه های روابط بین الملل" اثر دکتر حمیرا مشیرزاده در 378 صفحه و توسط انتشارات سمت به چاپ رسیده است. این کتاب مشتمل بر یک پیشگفتار، یک مقدمه و هشت فصل است.

نویسنده در طبقه بندی فصول، آن را متناسب با سیر تحول نظریه های روابط بین الملل و مناظره های اصلی و فرعی این حوزه آورده است. از این جهت در فصل اول به اندیشه لیبرالیسم می پردازد. او با اشاره به نحوه شکل گیری اندیشه ها و آرمانهای لیبرالها، مفاهیم مورد توجه آنها را مورد نقد و بررسی قرار می دهد. او مفاهیمی چون صلح دموکراتیک، قراملی گرایی، تجارت، ارتباطات و وابستگی متقابل جهانی را بر اساس این رویکرد بررسی می کند و پیشینه فکری آنرا مورد توجه قرار می‌دهد.

عبارت "نظریه‌های سیاسی" معانی گوناگون دارد. امروزه، علم سیاست به ساختمانی چند طبقه می‌ماند. هر یک از طبقا

موضوع این کتاب را با هر مفهومی که به بهترین وجه معرف آن باشد مشخص کنیم، نظریه‌های سیاسی مطروح شده در آن مطالبی است که در آثار کلاسیکی مانند جمهور افلاطون، لویاتان تامس هابز و قرارداد اجتماعی روسو یافت می‌شوند.

این شاهکارها در جستجوی ارائه تصویری جامع و نسبتا منسجم از زندگی سیاسی هستند. واژه یونانی "تئورین" که کلمه "تئوری" از آن مشتق می‌شود به معنی "نظر کردن، توجه کردن و تعمق کردن" است.